طوفان فکری موثرترین و احتمالاً متداولترین فرایند گروهی است که بیش از ۶۰ سال پیش توسط الکس اسبورن طراحی شد. این فرایند معمولا با نرمش فکری آغاز شده و سپس اعضای گروه درباره مسئله فکر کرده و راه حل های گوناگون را به صورت فی البداهه و شفاهی مطرح می کنند. هر چه ایده ها خلاقانه و بیشتر باشند بهتر است.
این روش را می توان در مسائل گوناگون به کار برد، از جمله: مسائل مربوط به بازاریابی، افزایش کیفیت محصول، تعیین خط مشی سازمان، تامین نیروی انسانی، ایجاد انگیزه در کارکنان و …
با ابن وجود در مورد مسائل گسترده و پیچیده و همچنین موقعیت هایی که نیاز به آزمایش و خطا دارند چندان سودمند نیست.
فرآیند پیاده سازی طوفان فکری:
فرایند طوفان فکری با یک گروه ۶ تا ۱۲ نفره و یک سرپرست یا هماهنگ کننده و یک منشی سر و کار دارد.
گروه دست کم به ۶ نفر برای خلق ایده های جدید نیاز دارد.
همچنین این تعداد نباید از ۱۳ نفر تجاوز کند زیرا تعداد ایده ها زیاد شده و جذب آنها مشکل می شود و ممکن است جریان اندیشه
ها به طور بالقوه محدود و کند شود.
سرپرست گروه که معمولا قبل از تشکیل جلسه انتخاب می شود، ترجیحا قبل از جلسه، موضوع مورد بحث را به اطلاع گروه
می رساند. وی واقعیتها، موضوعات و پرسشهای مربوط و اهداف جلسه را مطرح نموده و مسئله محوری را روی وایت برد نوشته
و سپس از اعضاء می خواهد برای مسئله راه حل بیابند و از نظر دهندگان قدردانی و آنان را به ارائه نظرات جدید تشویق می کند.
سرپرست همچنین باید از اظهار نظر درباره ارزش ایده ها و تحمیل عقاید و تفکرات خود به گروه خودداری کند.
منشی جلسه نیز دیدگاهها و نظرات هر یک از اعضاء را ثبت می نماید.
فرایند طوفان فکری دارای ۴ قانون اصلی به شرح ذیل می باشد:
۱- هیچ گونه قضاوت یا انتقادی درباره ایده ها نباید صورت گیرد، چون باعث از دست رفتن کل جریان طوفان فکری می شود.
۲- از کلیه ایده ها می بایست استقبال شود، حتی اگر ایده ها پیش پا افتاده و غیر عملی باشند.
۳- هدف اصلی کمیت ایده ها می باشد نه کیفیت آنها
۴- ایده ها می بایست ترکیب، اصلاح و در نهایت به عنوان ایدهصحیح انتخاب گردد.
رعایت قوانین فوق الزامی است.
بعد از ۲۵ الی ۳۰ دقیقه استراحت، گروه مجددا ایده ها را نقد وارزیابی می نمایند.
در جلسه ارزیابی سرپرست یا شخص دیگری می تواند جلسه را رهبری کند.
ایده ها باید به لحاظ نوع، دسته بندی و بر اساس اولویت رتبه بندی شوند.
کیفیت هر ایده در جلسه ارزیابی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.
رهبر نباید به دلیل کمبود بودجه یا دیگر منابع لازم پیشنهادها را کنار بگذارد.
اگر ایده ای خوب بود، باید راه های پیاده سازی آن نیز جستجو شود.